(กลต) สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ คืออะไร
(กลต) สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ คืออะไร สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์หรือชื่อย่อ ก.ล.ต. เป็นองค์กรของรัฐทำหน้าที่กำกับดูแลและพัฒนาตลาดทุนไทยให้เป็นแหล่งระดมทุนให้มีประสิทธิภาพทั้งภาครัฐ เอกชน และประชาชนทั่วไป
ประวัติ
ตลาดทุนมีบทบาทในการเป็นแหล่งระดมเงินทุนภาคธุรกิจมานานแล้ว โดยก่อนที่จะมี ก.ล.ต. การพัฒนาตลาดทุนมุ่งเน้นไปที่ตลาดรองซึ่งเป็นตลาดเพื่อการซื้อขายเปลี่ยนมือหลักทรัพย์เป็นหลัก ในขณะที่ตลาดแรกซึ่งเป็นตลาดสำหรับการระดมทุนของภาคธุรกิจด้วยการออกหลักทรัพย์เสนอขายแก่ประชาชนทั่วไปในขณะนั้นยังไม่ได้รับการพัฒนาเท่าที่ควร อีกทั้งการกำกับดูแลตลาดทุนในช่วงนั้นอยู่ภายใต้หลายหน่วยงาน กล่าวคือ
- ด้านการซื้อขายหลักทรัพย์ กระทรวงการคลังมีอำนาจหน้าที่ในการกำกับดูแลการซื้อขายหลักทรัพย์ในตลาดหลักทรัพย์ในฐานะ เป็นผู้กำหนดหลักเกณฑ์หรือให้ความเห็นชอบหลักเกณฑ์ที่คณะกรรมการตลาดหลักทรัพย์กำหนด รวมทั้งเป็นผู้สั่งรับหรือเพิกถอนหลักทรัพย์ในตลาดหลักทรัพย์
- ด้านการระดมทุน กระทรวงพาณิชย์ทำหน้าที่รับจดทะเบียนหนังสือชี้ชวนของบริษัทมหาชนจำกัดที่ออกหลักทรัพย์ เสนอขายต่อประชาชนและเป็นนายทะเบียนตามพระราชบัญญัติบริษัทมหาชนจำกัด พ.ศ. 2521 ส่วนตลาดหลักทรัพย์ฯ ดูแลการเสนอขายหุ้นและหุ้นกู้ของบริษัทจำกัดที่อยู่ระหว่างการพิจารณารับเป็นบริษัทจดทะเบียนหรือบริษัทรับอนุญาต
การซื้อขายในตลาดในช่วงปี พ.ศ. 2530 มีความคึกคัก มีการเข้ามาเก็งกำไรมาก ทำให้การซื้อขายที่ไม่เป็นทำ และไม่มีกฎหมายที่จะมารักษาผลประโยชน์ของผู้ลงทุน ดังนั้นเพื่อให้มีกฎหมายมาคุ้มครอง รวมทั้งเพื่อเอื้ออำนวยต่อการออกตราสารทางการเงินประเภทใหม่ ๆ จึงได้มีการตรา พระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535 (พ.ร.บ. หลักทรัพย์ฯ) และจัดตั้ง ก.ล.ต. ขึ้น เป็นองค์กรอิสระทำหน้าที่กำกับดูแลและพัฒนาตลาดทุน เมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2535
เพื่อรองรับการกำกับดูแลและพัฒนาตราสารและการทำธุรกรรมต่าง ๆ ก.ล.ต. จึงได้ตรากฎหมายขึ้นรองรับ ซึ่งได้แก่ พระราชบัญญัติสัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ. 2546 พระราชบัญญัติทรัสต์เพื่อธุรกรรมในตลาดทุน พ.ศ. 2550 และพระราชกำหนดการประกอบธุรกิจสินทรัพย์ดิจิทัล พ.ศ. 2561 ตามลำดับ
อำนาจและหน้าที่
ก.ล.ต. เป็นหน่วยงานของรัฐที่จัดตั้งขึ้นตามพระราชบัญญัติหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ พ.ศ. 2535 มีอำนาจหน้าที่ในการการส่งเสริมและพัฒนา ตลอดจนกำกับดูแลตลาดทุน อาทิ การระดมทุน สินค้าและบริการ ผู้ประกอบธุรกิจที่เกี่ยวข้อง ตามขอบเขตอำนาจหน้าที่ที่กำหนดตามกฎหมาย ดังนี้
- กฎหมายว่าด้วยหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์
- กฎหมายว่าด้วยสัญญาซื้อขายล่วงหน้า
- กฎหมายว่าด้วยสินทรัพย์ดิจิทัล
- กฎหมายว่าด้วยทรัสต์เพื่อธุรกรรมในตลาดทุน
- กฎหมายว่าด้วยนิติบุคคลเฉพาะกิจเพื่อการแปลงสินทรัพย์เป็นหลักทรัพย์
- กฎหมายว่าด้วยกองทุนสำรองเลี้ยงชีพ